BAŞARI HİKAYESİ
İhtiyaç Haritası Bir Kira Bir Yuva Kampanyası
İhtiyaç Haritası, 7 Ekim 2015 tarihinde UNDP’nin (Euroasia and CIS Bölgesel Ofisi) Sosyal Fayda Zirvesi’nde ilk olarak lanse edilen ve sonrasında kullanıma açılan, ihtiyaç sahipleri ve destekçileri online platform üzerinde buluşturan bir sosyal kooperatiftir. Bir sosyal girişim olan İhtiyaç Haritası’nın ana noktası, sokak hayvanları malzemelerinden okul materyallerine ve hatta sosyal bir projeye için gönüllü çalışacak kişilere kadar her türlü ihtiyacın istenebilmesidir. Platform üzerinde para talepleri, kişisel veya gıda talepleri onaylanmaz ve yayına alınmaz. Ana sayfada, farklı şehirlerdeki sayıların bulunduğu bir harita gösterilmektedir ve burada kaç tane ihtiyacın ve desteğin yer aldığı görülmektedir. İhtiyaç Haritası çevrimiçi olarak çalıştığından dolayı, her şehre, her eve ve internet erişimi olan her kişiye ulaşabilmektedir.
Sorun
30 Ekim’de gerçekleşen İzmir depreminden sonra İhtiyaç Haritası olarak depremin oluğu gece İzmir’e ulaştık ve çalışmalara başladık. Depremzedelerin iki temel sorunu vardı; kısa vadeli olan evlerine giremedikleri için karşılanması gereken temel ihtiyaçları, uzun vadeli olan ise evleri kullanılamaz durumda olanların yaşayabilecekleri yeni bir eve taşınmaları. İhtiyaç Haritası olarak deprem bölgesine geldiğimiz andan itibaren bu iki temel sorun üzerine odaklandık. Deprem anında yıkılan ev sayısı az olsa da evlerinde hasar olduğu için ya da sadece korkudan dolayı evlerine giremeyen yüzlerce insan vardı ve bu insanların ihtiyaçlarının karşılanması gerekiyordu. Depremden etkilenen insanların ihtiyaçlarını karşılayabilmemiz için ilk önce nerede olduklarını ve ihtiyaçlarının tam olarak neler olduğunu bilmemiz gerekiyordu. Türkiye’nin dört bir yanından yardımlar gelmeye ilk günden itibaren başladı. Gelen bu yardımların o yardıma ihtiyacı olan doğru kişilere doğru zamanda ulaşması ve evleri ile ilgili yapı sağlığı durumu netleşene ve yeni bir eve taşınana kadar bu yardımları sürdürülebilir bir şekilde yapmak afet zamanı sahada karşılaşılan sorunların en temelini oluşturuyordu.
İhtiyaç Haritası ve Afet Platformu olarak gelen yardımların doğru şekilde yerine ulaşabilmesi için hızlıca ihtiyaç sahiplerinin geceyi nerede geçirdikleri ve nelere ihtiyaçları olduğu bilgilerine ulaşmamız gerekiyordu.
Çözüm
Depremden sonra İhtiyaç Haritası’nın da paydaşı olduğu Afet Platformu’nun Afet Koordinasyon Merkezi olarak kullandığı alana gelen gönüllülerin yardımı ve Survey123, Workforce gibi Esri teknolojilerinin katkılarıyla çalışmalara başladık.
Yaptığımız ilk çalışma depremin yarattığı tahribatı, hasarlı bölgeleri, evlerini kaybeden depremzede sayısını ve geceyi geçirdikleri konum bilgilerini tespit etmek amacıyla bir Survey123 formu oluşturmak oldu. Bu formu sosyal medya kanallarımızdan da paylaşarak hem gönüllülerimiz hem de sosyal medyada görerek dolduran İzmir halkının desteğiyle sahadan verileri toplamaya başladık.
Bu veriler sayesinde oluşturduğumuz dashboard’da hasarlı binaları, toplanma alanlarını ve bu toplanma alanlarındaki depremden etkilenen tahmini kadın, erkek, çocuk sayıları gibi demografik verileri görebildik.
Depremden sonraki gün doldurulmaya başlanan İzmir Deprem Haritası Formu'nun bize verdiği mekansal verilerin daha detaylı olarak incelenmesi amacıyla Survey123 ile İzmir İhtiyaç Formu oluşturuldu.
Bu form sayesinde toplanma alanlarında bulunan toplam kadın, erkek, çocuk ve bebek tam sayılarını ve bu kişilerin acil ihtiyaçlarını detaylı olarak tespit ederek, kesin verilere ulaşmış olduk.
İzmir Gönüllü Haritası üzerinde depremden en çok hasar alan Manavkuyu ve Mansuroğlu mahalleleri başta olmak üzere deprem sonrası oluşan toplanma noktalarını, buralarda kalan depremzede sayılarını ve ihtiyaçlarını tespit ederek desteklerin doğru sayıda doğru ihtiyaç sahiplerine yapılmasını koordine ettik.
Esri Workforce uygulamasını kullanarak gönüllülerimizin desteğiyle AFAD ve İzmir Büyükşehir Belediyesi'nin kurduğu çadır alanlarında, kendi çadırlarında ya da arabalarında geceyi geçiren depremzedelerin ihtiyaç tespitini ve bu ihtiyaçların doğru konumda doğru kişilere ulaşmasını sağladık.
Depremzedelerin kısa vadeli sorununu çözmek için yapılan çalışmalar bu şekilde devam ederken. İzmir Büyükşehir Belediyesi, İhtiyaç Haritası ve Afet Platformu işbirliğiyle İzmir Büyükşehir Belediyesi Deprem Portalı’nı oluşturduk ve bu portal üzerinden “Bir Kira Bir Yuva” kampanyasını başlattık.
Bu portal üzerinde evini kaybedenler ev talebi için, kira desteğinde bulunmak isteyen bireyler ve şirketler kira desteği için ve boş durumdaki evini depremzedelere açmak isteyen bireyler ev desteği için taahhütlerini belirtmektedir.
Sonuç
Depremin olduğu 30 Ekim gününden 5 Kasım gününe kadar depremzedeler için toplanan 4.422.987 covid kolisi, 1.870.672 hijyen kolisi, 422.164 mutfak malzemesi, 11.027 gıda kolisi, 9.999 battaniye ve uyku tulumu toplam 350 gönüllümüzün çabaları ile depremzedelere ulaştırıldı. Depremzedelere ulaştırılan yardımın mali değeri 245.737.445,28 Türk Lirasıdır.
Bir Kira Bir Yuva kampanyası 5 Kasım ve 7 Aralık tarihleri arasında devam etti. Bu tarihler arasında portal üzerinden toplam 8.435 aile ev ihtiyacı olduğunu belirtti, 4.643 kişi kira desteğinde bulunmak istedi, 231 kişi şu an kullanmadıkları evlerini depremzedelerin kullanmasını istedi, kira desteği veren kişilerin taahhüt ettiği toplam tutar 42,649 milyon Türk Lirası 7 Aralık itibariyle depremzedelere ulaştırılan toplam kira desteği 20.510.000 Türk Lirası. Son olarak İzmir Büyükşehir Belediyesi’nin Uzundere’deki konutlarına yerleşen aile sayısı ile 147’dir.