ArcGIS Utility Network Dönüşümü: TREDAŞ

TREDAŞ, Türkiye'de lisanslı olarak hizmet veren 21 özel elektrik dağıtım şirketinden biri olup, Trakya Bölgesinde Tekirdağ, Edirne ve Kırklareli illerinde 1.3 milyon aboneye hizmet vermektedir.

Özelleştirme yöntemi doğrultusunda elektrik dağıtım varlıklarının mülkiyeti Türkiye Elektri Dağıtım A.Ş.’ye (TEDAŞ) ait olup, hem TEDAŞ hem de Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu (EPDK) elektrik dağıtım şirketlerinin sahip olduğu şebeke varlık sayılarını düzenli olarak raporlanmasını mevzuat ile hükme bağlamıştır. Ayrıca Tedarik sürekliliği kayıt sistemi (TSKS) kapsamında kesinti bilgileri dağıtım şirketleri tarafından EPDK’ya düzenli olarak raporlanmaktadır. Coğrafi Bilgi Sistemleri (CBS), düzenleyici kurumlar tarafından istenen bu bilgileri mekânsal analizler vasıtasıyla hesaplamakta ve diğer sistemlerle olan veri entegrasyonu sayesinde bu raporların hazırlanmasını sağlamaktadır. CBS’nin diğer sistemler olan; Varlık Yönetim Sistemleri, Müşteri Bilgi Sistemleri ve Çağrı Merkezi ile entegre olabilmesi oldukça önemlidir. TREDAŞ,  mevcut sistemlerini göz önünde bulundurarak diğer sistemler arasındaki otomasyon seviyesini artırmak ve mekânsal şebeke (network) analizleri konusunda yeni teknolojik gelişmeleri de göz önünde bulundurarak daha esnek ve güçlü bir yapıya sahip olmak istemiştir. Bu amaç doğrultusunda Esri’nin yeni geliştirmiş olduğu ArcGIS Utility Network’ü otomasyon sistemine dahil ederek şebeke yönetim sistemini güçlendirmiştir. Bu çalışma, elektrik sektöründe dağıtım şebekesi ve Esri’nin genişletilmesinin altyapı şirketlerinin yaptığı işlere sağladığı katma değeri göstermesi açısından yol gösterici bir örnektir.

Sunulan hizmet kalitesinin sürekli arttırılması amacıyla EPDK (Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu) ve TEDAŞ (Türkiye Elektrik Dağıtım A.Ş.) tarafından faaliyet denetimleri yapılmaktadır. Bu nedenle Türkiye'de faaliyet gösteren elektrik dağıtım şirketleri için önemli konulardan biri de şebeke yönetimi konusunda varlık odaklı ve doğruluğu yüksek bir veri tutabilmektir.

CBS, şebeke verilerinin varlık bazında bir veri modelinde barındırılması ve şebekenin planlı ve plansız kesinti bilgilerinin farklı sistemlere aktarılması açısından önemli bir role sahiptir. Bu önemle ilgili olarak TREDAŞ, mevcut sistemlerinde CBS ile entegrasyonun artırılması ve şebeke verilerinin kalitesinin yükseltilmesi konusunda bir adım atmıştır.

Saha operasyonlarında Arıza Onarım Bakım (AOB) ekipleri tarafından yapılan saha değişiklikleri, kâğıt formlar ya da dijital formattaki tablolar ile CBS’ye bildirilmekteydi. Saha değişiklikleri aynı zamanda mekânsal veri değişikliklerini de içerdiği için değişiklik formları bu süreçlerin yürütülmesi noktasında verinin doğruluğu, canlı tutulması, yönetilmesi ve paylaşılması konularında daha güvenilir yöntemlere ihtiyaç duyulmaktaydı.

Sahada ihtiyaçlarının entegre bir mobil uygulama olmadan ilerlemesinin yetersiz kalması ve mevcut çözümlerin iş süreçlerine yeterince cevap verememesi, CBS teknolojilerinin gelişimi, değişen kullanıcı yapıları ve yetenekleri nedeni ile altyapı sistemlerinin güçlendirilmesi oldukça önemli bir hale geldi.

Ayrıca kurumun bu kararı almasındaki en önemli etkenlerden biri de ArcGIS Utility Network’ün kullanıma hazır bir platform olmasıydı. Ekstra bir geliştirmeye gerek kalmadan aktarım süreci tamamlandığında çalışmaya başlanabilmesi bu sistemi oldukça ön plana çıkardı. Kurum olarak bu yapıyı oluşturmanın zaman ve maliyet açısından çok büyük kayıplara neden olacağını öngören TREDAŞ ekibi hazır bir platformun avantajlarından faydalanmayı tercih etti. ArcGIS Utility Network’ün web tabanlı yapısı, saha çalışmaları sırasında mobil veri düzenleme avantajları, internetin olmadığı kırsal bölgede çevrim dışı (offline) çalışma olanağı, ekipler arası interaktif iletişime olanak sağlaması, canlı veriye kurum içi ve dışı tüm paydaşların ulaşabilmesi TREDAŞ’ın bu kararı almasında etkin oldu.

TREDAŞ, CBS için Esri altyapısını tercih ettikten sonra, FME yazılımını kullanarak verilerini ArcGIS Utility Network altyapısına taşıdı.

Temel olarak şebekenin yönetiminde kullanılan Utility Network verilerinden yararlanılarak farklı uygulamalar oluşturuldu. Saha çalışmalarının yapılabilmesi ve sahada varlık bilgilerinin sorgulanabilmesi için ArcGIS Field Maps kullanıldı. Süreçlerin sonunda, ağ bilgilerinin dinamik olarak izlenmesi için kurum içinde ArcGIS Dashboard kullanılarak yönetici raporları oluşturuldu.

Halihazırda Esri altyapısında devam eden farklı mevcut sistemler ile CBS entegrasyonu da kurumun talebi doğrultusunda Esri Türkiye ile birlikte tamamlandı. Müşteri bilgi sistemi olarak ifade edilen SAP IS-U ve kesinti yönetim sistemi olan SAP-PM bu entegrasyonlardan birkaçıdır.

Altyapı sistemlerinin katı kurallarının olması kullanılan yapıdan başka bir yapıya taşınmasını zorlaştıran bir süreç. Fakat, Utility Network bu katı kuralları hali hazırda bünyesinde bulunduran ve kurumlara ihtiyaçları doğrultusunda esnek bir veri modeli oluşturabilme olanağı tanıyan ve bu geçiş sürecini kolaylaştıran bir altyapı sunuyor. Utility Network’ün veri hiyerarşisinin birbiri ile uyumlu olması ve bağlantısallığı koruması da kurumların bu geçişlerde sorun yaşamasının önüne geçmiş oluyor.

• TREDAŞ, Utility Network sayesinde saha çalışmalarında etkinliğini üst seviyeye çıkardı. Devreye aldıkları bir faz ile işletmeleri de bu sürece dahil ettiler.Bu sayede, sahada gerçekleştirilen değişikliklerin sayısı, miktarı, oranı birbiriyle konuşan canlı bir yapıya aktarıldığı için tüm birimlerde adaptasyonu sağladıkları bir yapı kurdular.

• Web tabanlı bir altyapı ile çalışıyor olmak süreçleri hızlandırması açısından TREDAŞ’a büyük fayda sağladı.

• CBS çözümlerini kullanmayan saha çalışanlarının minimum düzeyde bir eforla çözümleri kullanabilmesi sağlandı.

• Birbirleriyle konuşan sistemler sayesinde veri paylaşımında ve iş süreçlerinde aksamadan ilerlemesi sağlandı.

• Çevrim dışı (offline) çalışmaya olanağı sayesinde her ortamda çalışılmasına ve iş planına sadık kalınmasını sağladı.